Zawieszenie działalności gospodarczej to rozwiązanie, które daje przedsiębiorcy możliwość czasowego „oddechu” od prowadzenia firmy. Regulują to przepisy ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców. Skorzystać z tego prawa mogą podmioty mające status przedsiębiorcy, które:
- nie zatrudniają pracowników, lub
- zatrudniają wyłącznie osoby przebywające na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym lub opiekuńczym (pod warunkiem, że nie łączą urlopu z wykonywaniem pracy).
Zawieszenie działalności to okres, w którym przedsiębiorca nie prowadzi działalności i nie opłaca zaliczek na podatek dochodowy, składek na ubezpieczenia społeczne. Czy jednak całkowicie traci prawo do sprzedaży?
Co wolno przedsiębiorcy w trakcie zawieszenia?
Choć sama działalność zostaje wstrzymana, przepisy dopuszczają kilka czynności, które można wykonywać. Przedsiębiorca może m.in.:
- podejmować działania konieczne do zachowania źródła przychodów (np. opłacać najem lokalu lub urządzeń),
- przyjmować płatności i regulować zobowiązania powstałe przed zawieszeniem,
- sprzedawać środki trwałe i wyposażenie,
- uczestniczyć w postępowaniach sądowych, administracyjnych czy podatkowych,
- powoływać lub odwoływać zarządcę sukcesyjnego (dotyczy JDG),
- sprzedawać udziały lub akcje (dotyczy spółek kapitałowych).
Co istotne, w okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca nadal może zostać poddany kontroli.
Sprzedaż w okresie zawieszenia – czy to możliwe?
Przepisy jasno mówią, że w czasie zawieszenia nie można prowadzić bieżącej działalności ani osiągać nowych przychodów z jej tytułu. Jednak istnieje kilka wyjątków jak wskazano powyżej.
Przedsiębiorca może sprzedać:
- własne środki trwałe i wyposażenie,
- a w określonych sytuacjach również towary handlowe, ale tylko te nabyte lub wytworzone przed zawieszeniem działalności.
Dlaczego? Ponieważ musi on wywiązać się z wcześniej zawartych umów i zobowiązań wobec kontrahentów.
Rozliczenia podatkowe
Podatek dochodowy (PIT)
W czasie zawieszenia przedsiębiorca nie płaci zaliczek na podatek dochodowy. Jednak wciąż ma obowiązek:
- złożenia rocznego zeznania podatkowego,
- uregulowania podatku, jeśli np. sprzeda środki trwałe, wyposażenie czy towary handlowe,
- sporządzania sprawozdań finansowych i z działalności (dotyczy spółek kapitałowych),
Podatek VAT
Co do zasady – w okresie zawieszenia nie trzeba składać deklaracji VAT (JPK). Są jednak wyjątki, np. gdy:
- dokonuje się wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów,
- rozlicza się import usług,
- zawieszenie nie obejmuje całego miesiąca,
- następuje sprzedaż środków trwałych w okresie zawieszenia.
W takich sytuacjach obowiązek złożenia JPK VAT pozostaje.
Warto pamiętać, że jeśli zawieszenie trwa ponad 6 miesięcy, urząd skarbowy wykreśla przedsiębiorcę z rejestru VAT. Po wznowieniu działalności rejestracja następuje automatycznie.
Podsumowanie
Zawieszenie działalności gospodarczej nie oznacza całkowitego „zamrożenia” przedsiębiorcy. Choć nie wolno prowadzić bieżącej sprzedaży ani pozyskiwać nowych klientów, można zbywać wcześniej nabyte towary czy środki trwałe. Należy jednak pamiętać o obowiązkach sprawozdawczych (sprawozdania finansowe i z działalności), jak i podatkowych (PIT, CIT, VAT) które mogą pojawić się mimo formalnego wstrzymania działalności.
Podstawa prawna: art. 22 i nast. ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 236)
